Jak działa przysłona obiektywu

Przysłona to ważny element obiektywu, od którego zależy bardzo wiele elementów obrazu.
Przysłona, niczym zespół tęczówka/źrenica w oku reguluje wielkość otworu przez który wpada do aparatu światło.

To główne zadanie przysłony i w zasadzie gdyby jej działanie przejawiało się tylko ograniczeniem ilości wpadającego światła, można by zakończyć temat. Zwyczajnie można by uznać, że jest jednym z elementów odpowiadającym za wartość ekspozycji.

Można by, gdyby nie fakt, że zmieniająca się wielkość otworu przysłony, a nawet jej kształt wynikający z ilości elementów z których jest zbudowana, ma spory wpływ na ostateczny obraz.

Zatem po kolei:

1. Redukcja ilości światła za pomocą przysłony

Przymykając przysłonę do większych wartości (mały otwór) sprawiamy, że na matrycę aparatu wpadnie mniej światła.
Świetna sprawa jeżeli fotografujemy bardzo jasną scenę.
Na tyle jasną, że zmniejszenie czułości ISO jest już niemożliwe, a zmniejszenie czasu otwarcia migawki nie daje pożądanego rezultatu.

2. Regulacja głębi ostrości dzięki zmianie wartości przysłony

Im bardziej przymkniemy przysłonę, tym bardziej rozszerzymy obszar głębi ostrości.

Jest to cecha przysłony, którą wykorzystują pejzażyści, fotografowie architektury oraz specjaliści zajmujący się fotografią produktową.
Duża wartość przysłony przyda się zatem wszędzie tam, gdzie przedmioty zarówno na pierwszym jak i na dalszym planie mają być ostro odwzorowane na zdjęciu.

Im bardziej otworzymy przysłonę, tym bardziej zmniejszymy obszar głębi ostrości.

O tym fakcie wiedzą znakomicie np. portreciści, którym zależy na sfotografowaniu twarzy w sposób ostry i wyraźny, na malowniczo rozmytym tle.

3. Jaka przysłona taki Bokeh

Bokeh to nic innego, jak sposób w jaki rozmywają się źródła światła pozostawione w obszarze nie będącym w głębi ostrości.
Jeżeli konstrukcja przysłony będzie się składała z większej ilości listków, tym bokeh będzie miał ładniejszy, bardziej krągły kształt.
Stąd też fakt, że niektóre obiektywy wybierane są często właśnie z tego powodu, ładniejszy bokeh powstanie też przy wykorzystaniu obiektywów z dłuższą ogniskową.
Można się o tym przekonać fotografując teleobiektywami.

4. Efekty gwiazdek na źródłach światła dzięki zamknięciu przysłony

Efekt gwiazdek pojawiających się na zdjęciu w miejscu latarni, można wykonać na dwa sposoby.
Za pomocą specjalnego filtra efektowego lub przymknięcia przysłony do bardzo dużej wartości.

Pamiętać jednak należy, że zamknięcie przysłony do wartości np. do f/16 i większej spowoduje najczęściej potrzebę wydłużenia czasu otwarcia migawki, przyda się zatem statyw fotograficzny, aby zrobić nieporuszone zdjęcie.

Jeszcze kilka uwag o tym jak działa przysłona

Skrajne wartości przysłony
Większość obiektywów nie jest wstanie pokazać co naprawdę umie przy skrajnych wartościach przysłony.

Zatem jeżeli masz obiektyw o świetle f 1.8 postaraj się zamknąć przysłonę z f 2.0 np do f 2.8 lub bardziej.
Zdjęcie powinno zyskać na ostrości oraz ogólnej wyrazistości, pomimo, że cały czas będziesz dysponować jasnym obiektywem i płytką głębią ostrości.

Pogorszenie jakości obrazu występuję też przy stosowaniu bardzo wysokich wartości przysłony, dodatkowo wysokie wartości przysłony potrafią bardzo mocno wyeksponować na zdjęciu kurz i inne zanieczyszczenia na matrycy aparatu.

Dotyczy to nawet tak małych pyłków, które podczas pracy w środkowym zakresie przysłony nie są zupełnie widoczne.

Fotografując obiektyw macro lub też wykonując fotografię produktową typu packshot, również zależy nam na bardzo dużej głębi ostrości.
Jednak nieskończone przymykanie przysłony przysłony w pewnym momencie przestanie dawać efekt dużej głębi ostrości zacznie się natomiast znacznie pogarszać jakość obrazu.

W takich wypadkach faktycznie warto jest skorzystać z wysokiej przysłony np. rzędu f16 lub trochę wyższej, jest to możliwe i zalecane zwłaszcza przy stosowaniu obiektywów macro.

Jednak jeżeli nadal przy tak wysokiej przysłonie nie można uzyskać ostrości na całości fotografowanego obiektu, lepiej jest posłużyć się inną techniką jaką jest focus stacking, czyli wykonanie kilku zdjęć z punktami ostrości ustawionymi w różnych miejscach kadru.
Następnie takie zdjęcia można połączyć w programie komputerowym w całość i w ten sposób wykorzystać tylko miejsca kadru które znalazły się w głębi ostrości.

Jeżeli już wiesz co to jest przysłona i jak działa na rejestrowany obraz, jednak interesujesz się fotografią na tyle, że chcesz ciągle rozwijać swoje umiejętności?

Zobacz co znajdziesz dla siebie w kursach fotograficznych organizowanych przez studio IMAGE FOTO – link